Αθλητισμός
Αθλήματα του πεντάθλου ήταν το άλμα, το ακόντιο και ο δίσκος (τα οποία ήταν τα βασικά αθλήματα του πεντάθλου), ο δρόμος του σταδίου και η πάλη (τα οποία ήταν και αυτοτελή αθλήματα). Όλα τα παραπάνω αγωνίσματα γίνονταν στην παλαίστρα, εκτός του δρόμου, για τον οποίο οι αθλητές πήγαιναν στο στάδιο.
Στην παλαίστρα
Από τα χρόνια του Σόλωνα η γυμναστική είναι υποχρεωτική για τα αγόρια και έτσι κάθε μέρα γυμναζόμαστε στην παλαίστρα που πήρε το όνομά της από το πιο σημαντικό άθλημα για τη διάπλαση του σώματος, την πάλη. Οι παλαίστρες, όπως και τα σχολεία που διδάσκουν μουσική, είναι ιδιωτικές. Ο δάσκαλος της γυμναστικής, ο παιδοτρίβης, φροντίζει για την προπόνησή μας και είναι υπεύθυνος για τη σχολαστική τήρηση των κανόνων των διαφόρων αθλημάτων.
Πυγμαχία
Στην παλαίστρα η προπόνηση στο άλμα, στη δισκοβολία και το ακόντιο γίνεται με τη συνοδεία της μουσικής του διπλού αυλού, που δίνει ρυθμό στις κινήσεις μας και μας βοηθάει να συγκεντρωθούμε. Η δισκοβολία, το άλμα εις μήκος και το ακόντιο, μαζί με την πάλη και το δρόμο, που διεξάγεται στο στάδιο, συνθέτουν το πένταθλο. Βέβαια η πάλη και ο δρόμος αποτελούν και ανεξάρτητα αθλήματα.
Στο χώρο της παλαίστρας γίνεται και το άθλημα της πυγμαχίας ή πυγμής. Οι αθλητές στο άθλημα αυτό τυλίγουν τα χέρια τους με δερμάτινες λωρίδες, τους πυκτικούς ιμάντες.
Αττική ερυθρόμορφη κύλικα με παράσταση δύο πυγμάχων που αγωνίζονται υπό το βλέμμα του παιδοτρίβη, περίπου 480 π.Χ.
Περιποίηση σώματος
Οι αθλητές συνήθιζαν να αλείβουν το σώμα τους με λάδι που έφερναν μαζί τους σε μικρά μπουκαλάκια, τους αρυβάλλους. Όταν τελείωναν την προπόνηση χρησιμοποιούσαν την στλεγγίδα, ένα είδος ξύστρας με λαβή για να καθαρίσουν το σώμα τους από τη σκόνη της παλαίστρας και στη συνέχεια πλένονταν. Όλες οι παλαίστρες στην αυλή τους είχαν πηγάδι για την καθαριότητα του χώρου αλλά και των αθλητών.
Χάλκινη στλεγγίδα, είδος ξύστρας με λαβή που χρησιμοποιούσαν οι αθλητές για να καθαρίζουν το σώμα τους από τη σκόνη της παλαίστρας, 5ος αιώνας π.Χ.
ΓΛΩΣΣΑΡΙ:
- Πυκτικοί ιμάντες: Δερμάτινα λουριά, ιμάντες, τα οποία οι πυγμάχοι τύλιγαν στα χέρια τους την ώρα του αγώνα. Οι πυκτικοί ιμάντες δηλαδή ήταν τα γάντια της πυγμαχίας
- Στλεγγίδα: Είδος χάλκινης ξύστρας με λαβή που χρησιμοποιούσαν οι αθλητές για να καθαρίσουν το σώμα τους από τη σκόνη της παλαίστρας.
- Αρύβαλλος: Μικρό σφαιρικό αγγείο με στενό στόμιο, μέσα στο οποίο φύλασσαν οι αθλητές το λάδι με το οποίο άλειφαν το σώμα τους.
- Παιδοτρίβης: Υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων κατά την άσκηση των παιδιών στην παλαίστρα. Συχνά ήταν και ο ιδιοκτήτης της παλαίστρας.
- Παλαίστρα: Η παλαίστρα άλλοτε αποτελούσε τμήμα του γυμνασίου, χώρου άθλησης των νέων, και άλλοτε ήταν ανεξάρτητο ίδρυμα για τη γυμναστική αγωγή των παιδιών από επτά έως δεκαοκτώ ετών. Αρχικά η παλαίστρα δεν ήταν οικοδόμημα, αλλά πλατεία, η οποία περιείχε το «σκάμμα», μέρος ανεσκαμμένο με μαλακό χώμα, κατάλληλο για το άθλημα της πάλης