Αφροδίτη
Από την πόλη της Ρόδου. 1ος αι. π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου 4685.
© ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου/ΟΔΑΠ. Φωτογραφία: Γιώργος Κασιώτης.
Μαρμάρινο άγαλμα των Ελληνιστικών Χρόνων που απεικονίζει την απολουόμενη Αφροδίτη.
Στο μικρό αυτό γλυπτό, η θεά παριστάνεται ολόγυμνη σε οκλάζουσα θέση, έχοντας το κεφάλι και το πάνω μέρος του κορμιού της στραμμένα προς τα δεξιά.
Ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με τρόπο αχνό τα χαρακτηριστικά του προσώπου της, ενώ το νεανικό γυναικείο σώμα αποθεώνει τη θηλυκότητά της.
Στο κομψό αγαλματίδιο, μέσω της απλής καθημερινής δραστηριότητας του λουσίματος των μαλλιών, αναδεικνύεται η σημασία που είχε η περιποίηση του σώματος για τους ανθρώπους κατά την αρχαιότητα. Το λουτρό και η περιποίηση του σώματος ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιδέα της ομορφιάς.
ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
• Διαχρονικό σύμβολο ομορφιάς για την γυναίκα ήταν τα μακριά μαλλιά. Πιστεύεις ότι υπήρξαν εξίσου σημαντικά και για τους άνδρες;
• Για τους αρχαίους τα μαλλιά ήταν δείγμα υγείας, δύναμης και ζωής. Ευλογία και μαζί κάλλος. Ήταν πολύτιμα και, για τον λόγο αυτό, τα αφιέρωναν σε θεούς και νεκρούς. Εσύ θα έδινες τα μαλλιά σου για να φτιαχτούν παιδικές περούκες, για παιδιά που το έχουν ανάγκη;
• Στην Τέχνη, στη λογοτεχνία και στη μυθολογία, τα μαλλιά παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή κάποιων ηρώων, π.χ. στον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, τον Σαμψών και τη Δαλιδά ή τη Μέδουσα στη μυθολογία. Μπορείς να σκεφτείς και να αναφέρεις και άλλα αντίστοιχα παραδείγματα;
• Τα μαλλιά, ακριβώς επειδή είναι τόσο εμφανή στην εικόνα του ανθρώπου, έχουν παίξει μεγάλο ρόλο στη πορεία του πολιτισμού, συμβολίζοντας πολλά διαφορετικά γεγονότα και πρότυπα.
→ Συζητήστε τα παρακάτω παραδείγματα: Οι μοναχοί ξυρίζουν το κεφάλι τους όταν αφοσιώνονται στα θεία, οι φαντάροι κουρεύονται στο στρατό, η μοϊκάνα ως σύμβολο κουρέματος στους Punks, οι περούκες στη βουλή των Λόρδων στην Αγγλία, οι «Teddy Boys» στην Ελλάδα τη δεκαετίας του ‘60, οι τούφες των μαλλιών που κόβονται κατά την βάφτιση.
ΞΕΡΕΙΣ ΟΤΙ
• Η κομμωτική, όπως και η αρτοποιεία, ήταν μία από τις τέχνες στην αρχαιότητα, ενώ η ζωγραφική και η γλυπτική όχι;